Σε μια συζήτηση προ ημερών στο κατάστημα της Μαρίας Λιναρδάτου με τους αγαπητούς Μπάμπη Φραγκισκάτο και Αλέκο Θωμάτο του Δημητρίου, έγινε αναφορά στους χορούς που γίνονταν στο Αλωνάκι.
Ρώτησα από περιέργεια μεγάλη, τι ήταν το Αλωνάκι και οι αγαπητοί συμπατριώτες μου έδωσαν πληροφορίες για το χώρο, κάποιους ανθρώπους που συμμετείχαν, τι εκδηλώσεις γίνονταν, κλπ και που οι ίδιοι γνώριζαν απο διηγήσεις παλαιότερων συγχωριανών.
Ευτυχώς -ψάχνοντας και με υπόδειξη της Μέμας Θωμάτου- που υπάρχει και ο
ΜΑΚΗΣ ΓΑΛΑΝΟΣ και δεν χάνονται η ιστορια και οι παραδοσεις του τοπου μας
Παρακάτω αντιγραμένο το άρθρο του ΜΑΚΗ ΓΑΛΑΝΟΥ
Η Παλιά Μασκαρία της Αγίας Θέκλης- Ανωγής Παλικής (1)
Γράφει ο Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
Το κείμενο αυτό αφιερώνεται με πολλή αγάπη και εκτίμηση στη Βάσω Κωνσταντίνου Θωμάτου , που με παρακίνησε να το γράψω και στη μνήμη της Ακακίας Κωνσταντίνου Θωμάτου –Βεντουριέρη, που με υπομονή και αγάπη με βοήθησε στην εύρεση πληροφοριών.
Το καρναβάλι στην Κεφαλονιά έρχεται από παλιά και με τις επιδράσεις που δέχτηκε από τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο και από τη Δύση (λόγω κατακτήσεων και εποικισμών) διαμορφώθηκε ταιριαστά στον κεφαλλονίτικο χαρακτήρα του κεφιού και της σάτιρας.
Επί τω πλείστον οι καρναβαλικές εκδηλώσεις στα χωριά κρατούσαν ένα τύπο καρναβαλικής διασκέδασης, που, στο μεγαλύτερο μέρος είχε στοιχεία ελληνικά. Ιδιαίτερα ο τρόπος που ντύνονταν και διασκέδαζαν οι συμμετέχοντες στην Μασκαρία, όπως ονόμαζαν το καρναβάλι, ντυμένοι με τη ελληνική φουστανέλα και το πλουμιστό γιλέκο, ήταν δανεισμένα από μετανάστες και κυνηγημένους λόγω της Τουρκοκρατίας από την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα. Βάση της ενδυμασίας και το όνομα της που διατηρήθηκε γι’ αυτήν,(Γιανίταροι και Ντάμες) είναι βέβαιο, πως οι στολές της παλιάς μασκαρίας , προέρχονται από τους Γενίτσαρους της Βορείου Ελλάδας (Γενίτσαροι και Μπούλες της Νάουσας και αλλού).
Σ’ όλη την Κεφαλλονιά διατηρήθηκε αυτός ο τύπος της μασκαρίας έως και τα χρόνια πριν το μεγάλο σεισμό του 1953.
Δυστυχώς, άλλαξε ο τρόπος ζωής και οι απαιτήσεις παραγκώνισαν τα παλιά έθιμα και στη θέση τους ήλθαν τα «βιομηχανοποιημένα» και ξένα προς την παράδοση μας. Μια τέτοια μασκαρία που έμεινε στη μνήμη πολλών και οι παλιοί πρωταγωνιστές της τη θυμούνται νοσταλγικά, ήταν κι αυτή της Αγίας Θέκλης στην Ανωγή της Παλικής. Κοντά να φτάσουν οι μέρες των απόκρεων, από την Κυριακή της Σφαγαριάς, (Κυριακή όπου έσφαζαν τα σφαχτά) μαζευόντανε μια ομάδα ιδιαίτερα από καλούς χορευτές και γύριζαν τα σπίτια της Αγίας Θέκλης και των γύρω χωριών και ζητούσαν υλικό για την μασκαρική τους εμφάνιση. Ζητούσαν καδένες και κοσμήματα και μικρά αντικείμενα για να στολίσουν οι Γιανίτσαροι τα γιλέκα τους και τα καπέλα τους, ιδίως ζητούσαν μαντήλια για να φτιάξουν τη στολή τους και οι Ντάμες (άνδρες ντυμένοι γυναικεία ) το στήθος τους για μια καλή εμφάνιση.
Οι Αγιαθεκλησιάνοι και οι γύρω κάτοικοι των χωριών, δάνειζαν ότι είχαν για την καλύτερη παρουσία των μασκαρεμένων. Είχε αναπτυχθεί από πιο παλιά το αίσθημα της εμπιστοσύνη και της τιμιότητα μεταξύ αυτών που δάνειζαν τα κοσμήματα και άλλο υλικό και σ’ αυτούς που το δανείζονταν. Συγχρόνως αυτοί που ζητούσαν το υλικό της αμφίεσή τους ενημέρωναν με τον τρόπο τους και την παρουσία τους ότι πρόκειται να γίνει Μασκαρία στο χωριό.
Οι πρωταγωνιστές που ήταν διοργανωτές της Μασκαρίας, έβαζαν χρήματα δικά τους για να καλύψουν τα έξοδα του κεφιού. Δεν επιτρεπόταν αλλά ήταν κι αδιανόητο γι’ αυτούς να πληρώσει ο επισκέπτης ή αυτοί που παρακολουθούσαν τη μασκαρία, τα κεράσματα, τον βιολιστή και να λάβει μέρος σε έξοδα της όλης διοργάνωσης. Ότι θέμα ήθελε προκύψει ήταν κάτω από την οικονομική επίβλεψη των διοργανωτών. Μάζευαν πρασινάδες και χλωρασιές,δάφνες φοίνικες και μυρσίνες και στόλιζαν το Αλωνάκι, που βρίσκονταν σε αμφιθεατρικό μέρος της Αγίας Θέκλης. Το Αλωνάκι βρισκόταν κοντά στο δρόμο που είναι πιο κει η σπηλιά
στο Γέρακα, και σήμερα στο ίδιο μέρος έχει κτιστεί το Πνευματικό κέντρο και το παλιό μαγαζί του Μπατίρη.
Στολισμένο με την αψίδα του, που, ήταν και η είσοδος του, προετοίμαζε την όμορφη διασκεδαστική ατμόσφαιρα που θα ακολουθούσε και το γλέντι που θα το χαιρόταν οι συμμετέχοντες. Επίσης χορός γινόταν και στου Φάοντα, στην Αγιά Θέκλη.
Σε παλιές μασκαρίες ήταν απαραίτητο να υπάρχει κάποιος ή κάποιοι που έκαναν χρέη αστυνομικού και ταξιθέτη,(ο Τσάφος), ώστε να διευκολυνθούν οι παραβρισκόμενοι και να χαρούν όλη την παράσταση. Το ρόλο αυτό το είχαν αρκετοί, που ντυμένοι με κουδούνια και τομάρια κρατούσαν την τάξη στη μασκαρία. Βέβαια ντύνονταν αρκετοί με την ιδιότητα αυτού του ρόλου, του ταξιθέτη, και λέγονταν και Μπούφοι (Αστείοι), στην μπαράκα του Γιώργη του Ευθυμιάτου, απέναντι από το μαγαζί του Μπατιστάτου, (Μπούργα), στα Βιλατώρια. Ντυμένοι με κουδουνίστρες κι ότι άλλο ήταν απαραίτητο γι’ αυτούς και με καλυμμένο το κεφάλι τους, πήγαιναν και στο Αλωνάκι , όπου έκαναν χρέη αστυνομικού. Δε μιλούσαν , απλά όταν έβλεπαν, κάποιον που έπρεπε να έχει άλλη θέση, τον έσπρωχναν με την πλάτη τους και τον «τακτοποιούσαν».